Nowe metody śledzenia dzikich zwierząt zrewolucjonizowały badania ich wędrówek i zachowań. Do tej pory podglądanie małych, latających gatunków, jak nietoperze pustynne, stanowiło spore wyzwanie. Teraz jednak wgląd w ich pełne tajemnic życie jest możliwy dzięki nowej generacji zminiaturyzowanych lokalizatorów satelitarnych.

Naukowcy wykorzystali ważące 1 g urządzenia GPS, aby poznać trasy wędrówek afrykańskiej lawii żółtoskrzydłej, jednego z niewielu wystarczająco dużych gatunków, żeby mogły unieść innowacyjny sprzęt. „Nadajniki GPS do tej pory miały ograniczone zastosowanie u owadożernych nietoperzy ze względu na ograniczenia wagowe i kiepskie wyniki w rejestrowaniu danych – my jednak osiągnęliśmy dobre rezultaty w śledzeniu tak niewielkich nietoperzy” – powiedziała Irene Conenna, doktorantka z Uniwersytetu w Helsinkach, główna autorka badania.

„Nietoperze są jednymi ze zwierząt, które doskonale radzą sobie na pustyni. Szybki lot pozwala im skutecznie korzystać z ograniczonych zasobów, a nocny tryb życia chroni je przed piekącym słońcem. Jednak trudno im znaleźć wystarczające zasoby pożywienia w porze suchej” – podkreślił Ricardo Rocha, jeden ze współautorów pracy.

Badanie prowadzono w Sibiloi National Park w północnej Kenii, wzdłuż brzegów Jeziora Turkana, największego na świecie jeziora położonego na terenie pustynnym. W nadajniki na tydzień wyposażono 29 nietoperzy, 15 w porze deszczowej i 14 – w suchej. Ich położenie rejestrowano co 30-60 minut każdej nocy. Okazało się, że w czasie pory suchej zwierzęta przemierzały większe odległości i miały dłuższe okresy aktywności, pewnie dla zrekompensowania braków w zasobach pożywienia.

Nietoperze stanowią około jednej piątej wszystkich gatunków ssaków, a pustynia jest domem dla ponad 150 gatunków tych zwierząt. Wykazują one szerokie różnice w morfologii, żerowaniu i wykorzystaniu siedlisk, dlatego są doskonałym wyznacznikiem, jak gatunki reagują na zmiany w środowisku. „Reakcje nietoperzy stanowią ważną wskazówkę, jeśli chodzi o zachowanie innych grup taksonomicznych – wyjaśniła Conenna. – Nowe, zminiaturyzowane nadajniki pozwalają nam lepiej zrozumieć, jak postępujący brak wody wpływa na efektywność żerowania”. To – zdaniem badaczki – pozwoli określić, jaka jest gatunkowa granica tolerancji na suszę i zmiany klimatu.

Pustynie na całym świecie stają się coraz gorętsze, a żyjące na nich organizmy muszą radzić sobie z coraz mniej gościnnymi warunkami – przypominają naukowcy w magazynie „Movement Ecology”. (PAP)

mrt/ ekr/