Chodzi o neurony wrzecionowate, zwane też neuronami von Economo, które zlokalizowane są w korze przedniego zakrętu obręczy oraz czołowej części kory wyspowej (jej uszkodzenia mogą powodować m.in. zaburzenia samoświadomości, problemy z rozpoznawaniem emocji czy apatię).

Przez długi czas obecność neuronów von Economo (od nazwiska odkrywcy - Constantina von Economo) naukowcy przypisywali jedynie człowiekowatym i niektórym ssakom o rozbudowanym mózgu, które przejawiają złożone zachowania społeczne, np. walenie czy słonie. Okazuje się jednak, że również makaki zostały wyposażone w takie komórki nerwowe, choć ich forma jest bardziej prymitywna, a małpy nie potrafią rozpoznać się w lustrze (co świadczyłoby o rozwiniętej samoświadomości).

W odróżnieniu od neuronów piramidowych, które występują u wszystkich ssaków i we wszystkich obszarach mózgu, neurony von Economo mają charakterystyczny wrzecionowaty kształt i są około trzykrotnie większe. Zmiany w zakresie ich zagęszczenia obserwowane są u osób autystycznych i cierpiących na behawioralny wariant otępienia czołowo-skroniowego.

Możliwość poznania funkcjonowania neuronów wrzecionowatych w mózgach małp otwiera drogę do lepszego zrozumienia wielu chorób neuropsychiatrycznych, a nawet mechanizmów uzależnień - zauważa badań współpracujący z instytutem Maxa Plancka Henry Evrard.(PAP)

koc/ agt/  bsz