Rzęsorek rzeczek to krewniak nieco lepiej znanej ryjówki, który nie gorzej, niż na lądzie - radzi sobie w wodzie. Odżywia się larwami owadów, kijankami, małymi rybami i ślimakami. Poluje też na lądzie. Choć niepozorny (mierzy niespełna 10 cm) - nie jest tak bardzo bezbronny, jak mogłoby się wydawać. Dzięki toksycznej ślinie rzęsorek może sparaliżować zdobycz (często całkiem pokaźną w stosunku do jego własnych rozmiarów, jak np. niewielkie żaby).

Rola jadu rzęsorka rzeczka, jak i jego skład, zostały zbadane przez Krzysztofa Kowalskiego i Leszka Rychlika z Zakładu Zoologii Systematycznej Instytutu Biologii Środowiska Wydziału Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Aby ustalić skuteczność jadu tego gatunku, naukowcy wykonali serię eksperymentów, które polegały na obserwacji polowań rzęsorka rzeczka na ofiary różnej wielkości. "Jak się okazało, w przeciwieństwie do innego przedstawiciela tego gatunku - ryjówki, rzęsorek jest w stanie sprawniej pokonać swoje ofiary" - podkreśla jeden z autorów publikacji, Krzysztof Kowalski, w materiale z uczelni, przesłanym PAP.

"Odnotowaliśmy istotny spadek w szybkości przewodzenia impulsów nerwowych po zaaplikowaniu jadu rzęsorka na nerw kulszowy żaby. Podobnie zaaplikowanie jadu na mięsień łydkowy żaby spowodowało znaczący spadek siły skurczu tego mięśnia. Wyniki te potwierdzają, że jad rzęsorka ma silne właściwości paraliżujące" - dodaje Kowalski.

Naukowcy z Poznania, jako pierwsi określili skład jadu rzęsorka. Stwierdzili, że jest w nim obecna m.in. hialuronidaza, lizozym c i fosfolipaza A2. Ten ostatni związek występuje u węży i odpowiada za silne toksyczne właściwości.

Jak mówi Krzysztof Kowalski, wyniki tych badań mogą być punktem wyjścia do opracowania nowych leków i zastosowania jadu rzęsorka w medycynie.

Szczegóły na temat badania można znaleźć na stronie: https://academic.oup.com/jmammal/advance-article-abstract/doi/10.1093/jmammal/gyy013/4911419?redirectedFrom=fulltext

PAP - Nauka w Polsce

zan/ ekr/