Nauka dla Społeczeństwa

04.05.2024
PL EN
25.04.2024 aktualizacja 25.04.2024

Nocne mrówki kierują się spolaryzowanym światłem Księżyca

25.02.2024 EPA/YAHYA ARHAB 25.02.2024 EPA/YAHYA ARHAB

Aktywne w nocy australijskie mrówki wykorzystują spolaryzowane światło Księżyca, aby znaleźć drogę do domu – informuje portal „ bioRxiv”, który jest elektronicznym archiwum nierecenzowanych jeszcze tekstów naukowych (preprintów).

Zarówno światło Słońca, jak i Księżyca (czyli odbite od jego powierzchni światło pochodzące ze Słońca) to fale elektromagnetyczne, których drgania skierowane są w różnych kierunkach, jednak po wejściu do atmosfery ulegają polaryzacji - ich drgania zachodzą w jednej płaszczyźnie. Wiele zwierząt potrafi wykryć polaryzację światła słonecznego i wykorzystać ją do określenia kierunku, nawet jeśli nie widzą Słońca bezpośrednio.

Jednak światło Księżyca może być nawet milion razy słabsze niż światło słoneczne widoczne po zmierzchu, wkrótce po zachodzie Słońca.

Jak wykazali naukowcy z Macquarie University w Sydney, mimo maleńkiego mózgu i raczej słabego wzroku australijska mrówka Myrmecia midas to pierwsze znane zwierzę, które wykorzystuje spolaryzowane światło Księżyca, aby wrócić do domu.

Mrówki tego gatunku wychodzą ze swoich gniazd po zachodzie Słońca, aby szukać pożywienia na drzewach, a o świcie wracają do domu. Jako że poruszają się po ziemi, pod krzewami i drzewami, często nie widzą bezpośrednio Słońca ani Księżyca, nadal jednak mogą dostrzec niebo i padające z niego spolaryzowane światło.

Jak się okazało, umieszczenie nad mrówkami filtru polaryzacyjnego, który zakłócił naturalne wzorce polaryzacji światła sprawiło, że powracające owady poruszały się w innym niż prawidłowy i zależnym od położenia filtru kierunku.

Po usunięciu filtra mrówki natychmiast skorygowały kurs i zmierzały we właściwym kierunku.

Naukowcy wykazali także, że podczas nowiu mniej mrówek próbuje dotrzeć do drzew, aby żerować po zmroku.

Wcześniejsze badania ujawniły, że również żuki gnojarze wykorzystują polaryzację światła Księżyca do nawigacji, ale w ich przypadku chodzi tylko o toczenie kulki nawozu w prostej linii, a nie o dotarcie w określone miejsce.(PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024